Ontstaan
Het BPRC was oorspronkelijk een onderdeel van TNO, maar op 7 december 1994 werd het
toenmalige TNO Primatencentrum een zelfstandige stichting.
Dierproeven
In totaal zijn er circa 1300 resusapen en klauwaapjes gehuisvest in het BPRC. Er vindt onder andere onderzoek plaats naar
aids, hepatitis, tuberculose, auto-immuun ziekten zoals reuma.
Proeven op mensapen
In het najaar van 2003 kondigde Nederland een wettelijk verbod af op het gebruik van mensapen
als proefdieren bij biomedisch onderzoek. Voor de chimpansees die nog werden gehouden bij het Biomedical Primate Research Centre moest een goed onderkomen worden gevonden. De chimpansees zijn uiteindelijk herplaatst bij AAP in Almere, een dierentuin en Safaripark
De Beekse Bergen.
Media-aandacht
In een televisie-uitzending van Willibrord Frequin in 2001 werden schokkende beelden
getoond van resusapen in kooien die als proefdier vastzitten in het BPRC. Honderdduizenden tv-kijkers zagen de beelden. Het binnenvallen van Willibrord Frequin met zijn cameraploeg zorgde
voor veel stress en paniek bij de apen. Willibrord Frequin weigerde hier achteraf zijn excuses voor aan te bieden.
Begin 2002 was er weer media-aandacht voor het BPRC. De actualiteitenrubriek NOVA besteedde aandacht aan het BPRC als dierproefcentrum.
Twee oud-medewerkers van het centrum gaven aan dat de manier waarop hun voormalige werkgever met de apen omgaat onacceptabel is. Volgens het oud-hoofd van de operatiekamer, die dertig jaar in het centrum werkte, en de oud-dierenarts, die er twintig jaar werkte,
zouden de apen overbelast worden met aanhoudende onderzoeken. Stress en slechte huisvesting zijn niet alleen slecht voor de apen, maar benadelen ook de kwaliteit van het onderzoek.
In 2005 verscheen het boek De slag om de chimpansees van journalist
en auteur Patrick Meershoek dat een terugblik gaf over de omgang met chimpansees als proefdieren.
Controverse
Dierenrechten
Tegen
dierproefonderzoek is veel maatschappelijke weerstand. Tegenstanders wijzen op het welzijn van dieren en gevaren van dierproeven. Het BPRC wordt regelmatig geconfronteerd met activisme door groepen die pleiten voor een verbod op dierproeven. Verschillende
actiegroepen hebben campagne gevoerd tegen het BPRC. Sinds begin 2008 is het BPRC doelwit in een internationale campagne tegen de apenhandel. Ook zakenpartners van het BPRC zijn doelwit van acties. Deze zijn vooral gericht op ABN AMRO. Ook Safari Park
De Beekse Bergen, dat nauwe banden heeft met het BPRC, werd getroffen door acties.
Wetenschappelijke kritiek
Hoewel de Nederlandse wet bepaalt dat proefdieren alleen in een experiment
mogen worden gebruikt als er geen alternatief voorhanden is, bestaat er tegen dierproeven maatschappelijke weerstand. In 2006 kwam een onafhankelijke werkgroep onder leiding van David Weatherall tot de conclusie dat er wetenschappelijk gezien sterke argumenten
zijn om biomedisch onderzoek, waarbij primaten (maar geen mensen) gebruikt worden, op specifieke terreinen voort te zetten.
Het gebruik van mensapen in biomedisch onderzoek is door verschillende wetenschappers sterk bekritiseerd. Nadat proeven met mensapen
in 2003 in Nederland verboden werden concludeerde de viroloog Jaap Goudsmit in 2005, in het eerdergenoemde boek De slag om de chimpansees, dat er in het hiv-onderzoek "geen enkel argument meer over (was) om de chimpansees te gebruiken". Ook oud-medewerker
van het BPRC Peter Bentvelzen meldde in dezelfde uitgave, dat het hiv-onderzoek bij chimpansees helemaal niets had opgeleverd.